Wat betekent Het lied van ooievaar en dromedaris?
‘Het lied van ooievaar en dromedaris’ door Anjet Daanje Anjet Daanje (1965) schreef sinds 1993 zonder al te veel gedruis een indrukwekkend oeuvre bij elkaar. Met name haar laatste twee romans, De herinnerde soldaat en Het lied van ooievaar en dromedaris, zijn een groot succes. Ze vormen daarin een aangenaam contrast met andere hedendaagse spierballenschrijvers Het lied van ooievaar en dromedaris is ook een krachtige roman.
Een prachtig vormgegeven pil met een rijke en veel omspannende inhoud. Het lied bevat elf coupletten, elf verhalen die samen een periode van twee eeuwen omspannen. De draad die de verhalen bij elkaar houdt is het roerige leven na de dood van Eliza May Drayden, een fictieve schrijfster in een dorpje in Yorkshire.
Ieder verhaal is verbonden met dat leven, in verschillende mate, en steeds verderop in de tijd. Het eerste verhaal vertelt over Susan Knowles-Chester, een tijd- en dorpsgenote die Eliza May aflegt na haar dood. De elfde is Ties Auwerda, een Groningse klokkenmaker die leeft in onze tijd.
Alleen de laatste twee hoofdpersonen zijn mannen). Ieder verhaal is een universum op zichzelf. Iedere keer weer word je in zo’n verhaal meegezogen. Voor ieder verhaal is er een opmaat: artikelen met secundaire literatuur over Eliza May Drayden en een fragment uit het zogenaamde Chambers-boekje in de vorm van een gedicht.
Dat boekje is het enige overgeleverde manuscript van Eliza May, al is ook daarvan de afkomst omstreden. De fragmenten geven een indruk van de receptiegeschiedenis van haar werk, die zich in verloop van tijd breed en levendig ontwikkelt. Het is zonneklaar dat Emily Bröntes leven en werk een inspiratiebron zijn geweest voor dit lied.
Anjet Daanje zegt dat ook in de introductie van haar roman. Het is niet zomaar een inspiratie, de schrijfster is duidelijk doordesemd van haar werk. Maar niet alleen van dát werk, ook van de 19 e eeuwse literatuur, van de hele literatuurgeschiedenis. Tijdens het lezen is onmiskenbaar dat de schrijfster een gretige lezer is; lezen en schrijven zijn met elkaar verweven in één beweging.
Dat maakt het lezen een duizelingwekkende ervaring, alle zintuigen worden aangesproken. Ieder verhaal zit barstensvol personen (Anjet Daanje spreekt zelf over 150) en details. Soms lees je een zin waarvan je denkt: die las ik in het vorige verhaal ook.
Soms wordt er iemand genoemd die in een eerder verhaal al de revue passeerde. De tekstfragmenten tussen de verhalen hebben ook een rijke inhoud, maar ze bieden tevens een adempauze en zetten de toon voor een volgend verhaal. Ik had het over elf verhalen, die op ook op zichzelf kunnen staan; ik had het over tekstfragmenten en gedichten, maar ik heb het vooral over verwevenheid.
Ik noemde personen en zinnen die terugkomen, maar er zijn talloze draadjes die door de tekst lopen. Letterlijk soms; steeds weer duiken braamstruiken op in het verhaal. En iedere keer weer dikke blauwe zoemende vliegen. Na een tijdje kun je soms denken: nou is het wel mooi met die vliegen.
Maar nee, ze horen erbij, zijn steeds een verbinding met De Dood. Ik noem die niet voor niets met hoofdletters. De Dood is een belangrijk personage in dit lied. Ten tijde van het lezen van dit boek zag ik weefwerk van Anni Albers, een belangrijke Bauhaus-kunstenares uit begin 20 e eeuw. Zij beschouwde haar weefsels als een overbrenger van betekenis in een woordeloze taal.
(Het Latijnse woord textus is afkomstig van het werkwoord texere, weven.) Anni Albers legde geïnspireerd door precolumbiaanse weeftechnieken een extra laag op het raster van het grondweefsel. Zij schilderde en schreef met draad op doek. Het deed me denken aan het weefwerk van Anjet Daanje in haar lied van ooievaar en dromedaris.
- Het zingt van diepe verbondenheid en overgave tussen mensen (zussen, vriendinnen, partners) door de tijd heen.
- En het zingt van ongelijktijdige tijdelijkheid.
- De verwevenheid met het werk van Emily Brönte laat je regelmatig denken: hoe zat dit ook alweer, moet ik dat niet opzoeken of herlezen? Ik vroeg me af: kan dit in de 21 e eeuw op zichzelf staan, zonder al die kennis? Anjet Daanje zegt ergens in een interview: “Als je het niet echt begrijpt, kun je er van alles in zien”.
Die gedachte past bij dit boek. Het deed me denken aan de film Everything Everywhere All at Once (Kwan en Scheinert, 2022), waarin vele werelden en universa allemaal tegelijk naast elkaar bewegen. “Het zou best kunnen dat tijd anders werkt dan wij denken”, zegt Anjet Daanje in datzelfde interview.
Het lied van ooievaar en dromedaris laat het mij als lezer ervaren. Wat als deze roman zo duidelijk geïnspireerd door de Engelstalige literatuurgeschiedenis, in het Engels zou worden vertaald? Het zou het boek toegankelijk maken voor een groot lezersbestand én het terugbrengen naar het taalgebied waarin het is geworteld.
Maar ja, tussen droom en daad. Het zou een gigantisch project zijn. Maar wel een dat zeer de moeite waard zou zijn,
Op de uitstekend verzorgde website van Anjet Daanje is veel informatie over haar en haar werk te vinden, waaronder recensies van dit laatste boek: Uitgeverij Passage, 2022 Pagina’s 650 ISBN 978 9054 524 106 Recensie door Ine van Emmerik, maart 2023
: ‘Het lied van ooievaar en dromedaris’ door Anjet Daanje
Waar staat de ooievaar symbool voor?
De ooievaar in de Middeleeuwen – Tijdens de Middeleeuwen werd de terugkeer van de ooievaar als teken van het begin van de lente gezien. De donkere dagen waren voorbij en boeren konden hun land weer gaan bewerken. Ook stond in veel culturen de ooievaar symbool voor het gezin en monogamie.
Waarom staat een ooievaar op 1 been?
Weetjes over de ooievaar –
Vroeger en lokaal nu nog gelooft men dat de ooievaar een geluksbrenger is. Het huis waarop deze vogel zijn nest bouwt, is gezegend.Een ooievaarsnest kan soms 2,5 meter hoog worden en tot 2 ton zwaar worden.Ouders vervoeren ook water voor hun jongen. Wanneer de dorstige jongen op de krop van de ouder pikt, zal die water uitspuwen.Ooievaars ‘klepperen’, waarbij ze de snavelhelften heel snel tegen elkaar slaan. Ze bewegen hierbij hun kop eerst laag naar voor, waarna ze de kop helemaal tot op de rug bewegen. Partners begroeten elkaar vaak op deze manier wanneer ze op het nest landen.Ooievaars staan vaak op één poot, dit doen ze om de temperatuur te regelen. Als het erg koud is, verliezen ze namelijk veel warmte via hun lange poten. Om die warm te houden, steken ze 1 poot in hun veren weg.Tijdens de trek vermijden ooievaars grote wateroppervlakten. Dit doen ze omdat er overdag geen thermiek boven het water is, ooievaars maken gebruik van deze thermiek om tijdens hun lange tocht zoveel mogelijk te zweven om energie te besparen. Ze wachten meestal tot de grond voldoende is opgewarmd en er thermiekbellen ontstaan, vooraleer ze opstijgen.Met gunstige weersomstandigheden, kunnen ooievaars 7 tot 8 uur vliegen per dag. Zo kunnen ze een maximale afstand van 500 kilometer afleggen.
Waarom brengt een ooievaar een baby?
Ooievaars brengen geluk – In Nederland slaat het geloof ook aan. Een ooievaar op je dak brengt volgens oude volksverhalen geluk, en de kans op nieuw leven. Dat nieuwe leven plukken ooievaars uit vijvers, meren en moerrassen. Want iedereen weet dat daar de zielen van ongeboren kinderen ronddwalen.
Waarom staat een ooievaar op een poot?
Eén, twee, – De harde wind van de laatste week roept de vraag op hoe stevig een ooievaar staat. Op één poot staan, geeft bewegingsvrijheid, op twee geeft stabiliteit. Een ooievaar op één poot, met de snavel in de wind, beweegt licht mee op de wind. Waait het te hard, dan wordt snel een beentje bijgezet.
Hoe lang leeft een ooievaar?
Wim van Nee, STORK | vrijdag 19 mei 2017 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 1288x “Hoe oud kan een ooievaar worden?” Dit is een bekende FAQ, een Frequently Asked Question, ofwel een veelgestelde vraag. De meeste ooievaars sterven in hun eerste levensjaar.
- Maar hiertegenover staat een aantal hoogbejaarde exemplaren, leeftijden van boven de 30 jaar komen voor.
- Als je de gemiddelde leeftijd zou uitrekenen, dan kom je op een nietszeggend getal uit.
- We gaan die berekening dus niet maken.
- Bestaan er eigenlijk wel gemiddelde ooievaars? Nu bedoel ik niet de leeftijd, maar een gemiddeld gedrag.
Zijn alle ooievaars wat dat betreft gelijk, of zijn er grote verschillen? Ik ben daar weer over gaan denken naar aanleiding van een vraag over het gedrag van de Gennepse broedvogels bij het voeren van de jongen. Het is verschillende kijkers opgevallen, dat oudervogels eten uitbraken voor de jongen en er vervolgens zelf ook weer van gaan eten.
- Waarom doen ze dat eigenlijk? Het is ook iemand opgevallen, dat er ooievaarsouders op andere nesten zijn die dat niet doen.
- Hoe kan dat? Als de oudervogels zelf mee-eten, dan is er in ieder geval voldoende te eten.
- Dat betekent weer niet, dat als oudervogels niet mee-eten, er dan te weinig eten zou zijn.
We hebben te maken met individuele verschillen tussen vogels. Er zijn dominante ooievaars en meer meegaande types. Er zijn er die graag in kolonieverband broeden en er zijn individualisten. De één eet vooral insecten en een ander kan goed mollen vangen.
De één heeft een vroeg broedsel, de andere een laat broedsel. De éne keer is het éne een voordeel, de andere keer het andere. Dankzij allerlei individuele verschillen kunnen ooievaars als soort overleven. Als omstandigheden veranderen zijn er altijd individuen die die verandering makkelijk de baas kunnen, terwijl andere erop stranden.
Juist de verscheidenheid maakt de ooievaar als soort een goede overlever. De ooievaar is een pure opportunist. Kan het dan nooit misgaan? Jazeker, dat kan wel. In de jaren ’50 en ’60 was het gebruik van DDT heel gewoon. Het is een zeer effectief insectendodend middel.
- De uitvinder ervan heeft zelfs de Nobelprijs gewonnen.
- Dat DDT bijzonder slecht afbreekbaar is en jarenlang een dodelijke invloed heeft, werd later duidelijk.
- In 1973 is het gebruik van DDT in Nederland verboden.
- De klap aan de ooievaars was echter al uitgedeeld.
- Het was niet zozeer de DDT zelf, maar juist het onvoorstelbare gebrek aan een gezond insectenleven in het Nederlandse natuurlijke en agrarische landschap.
Daar was zelfs de opportunistische ooievaar niet tegen opgewassen. En de gemiddelde ooievaar? Ik ken hem niet. Verscheidenheid, dat is pas sterk. STORK, de Engelse naam voor een echte Nederlandse vogel: de ooievaar. STORK is een vrijwilligersorganisatie, die zich belangeloos inzet voor de ooievaars in Nederland. In de jaren zestig waren de ooievaar in Nederland vrijwel uitgestorven, door het gebruik van zware pesticiden zoals DDT.
Hoe noem je een groep ooievaars?
Zwerm: insecten, vogels of vleermuizen –
Zwerm muggen
Zwerm vleermuizen
Zwerm vogels Kuddes zijn er op het land, scholen in het water en zwermen is de benaming van grote groepen in de lucht. Dit kunnen insecten, vogels of vleermuizen zijn.
Kan een ooievaar zwemmen?
Ooievaars kunnen niet zwemmen | Nieuws 7 augustus 2007 Medewerkers van Politiebureau Overbosch hebben dinsdag 7 augustus om 11.00 uur een jonge ooievaar uit de sloot gered. Vanuit het politiebureau aan het Vlaskamp zagen medewerkers hoe de vogel te water raakte.
Bron: website politie HaaglandenDe Partij voor de Dieren complimenteert de medewerkers van het politiebureau Overbosch met deze actie!
Gerelateerd nieuws Ganzen afschieten is ‘knap lullig’ GROENE HART – De vergunning voor het afschieten van twaalfduizend ganzen in Zuid-Holland is nog steeds van kracht. De rechtba. Kolganzen ‘s zomers niet vogelvrij in Zuid-Holland Op 26 juni 2007 verleende Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland aan de Faunabeheereenheid een ontheffing voor het doden van ko.
Hoe ademt een ooievaar?
Wanneer vliegen de jongen van de Mortel? – HSK is 39 dagen oud, HSV 37. Hun verenkleed is af als ze ongeveer 40 tot 42 dagen zijn. Dan zijn de staart- en handpennen uitgegroeid. Zij voelen dat zelf het beste aan. Als zij hun eerste vlucht maken zijn ze niet weg. https://natuurwijzer.naturalis.nl/ Bij vogels stroomt de ingeademde lucht eerst naar de achterste luchtzakken. Die luchtzakken pompen de lucht door de longen, naar de voorste luchtzakken, waarna de lucht weer wordt uitgeademd. Vind ik leuk Bewaar deze blog
Hoe paart een ooievaar?
Maart: Paringen Tijdens de eerste 2 weken dat er een paar op het nest is, wordt er veelvuldig gepaard. Dit kan zowel overdag als ‘s nachts gebeuren. Het vrouwtje staat dan stevig op haar poten, terwijl het mannetje aan haar kop pikt en om haar heen draait. Vervolgens klimt hij op haar rug en grijpt met zijn tenen achter haar vleugels. Tegen de tijd dat de eieren komen, gaan de ooievaars vaker op het nest liggen en schikken het zachte nestmateriaal om zich heen, zodat er een nestkom en goede aansluiting op hun lichaam ontstaat. Hierdoor wordt het warmteverlies tijdens het broeden beperkt.
- De 2 – 5 mat witte eieren worden om de dag gelegd en zijn een slag groter dan een flink kippenei.
- Als het 1e ei is gelegd, wordt het nest niet meer alleen gelaten.
- Vanaf het 2e ei wordt er door beide ooievaars gebroed.
- Er wordt gemiddeld om de 3 uur gewisseld en om de circa 30 – 45 minuten staat de broedende ooievaar op om de eieren te keren en het zachte nestmateriaal te wat los te pikken of te verversen.
Afgekeurd materiaal wordt uit het nest gegooid. De broedtijd is circa 32 dagen, maar omdat er vanaf het 2e ei wordt gebroed rekent 5 weken het makkelijkst. Mei: Jongen 1 – 3 weken Doordat de eieren met tussenposen zijn gelegd, worden de jongen ook met een klein verschil geboren. Hierdoor is er bij grote broedsels vaak een behoorlijk verschil in grootte tussen het oudste en jongste jong. De jongen zijn bedekt met een grijsachtig dons en hebben een zwart snaveltje en bruinachtige / vleeskleurige pootjes.
Ze maken een piepend of miauwend geluid. Vanaf de tweede week beginnen ze vaak al te klepperen en scharrelen ze over het nest. Met wat geluk zijn ze dan ook soms al te zien. Zij worden nog warm gehouden door één van de ouders en af en toe gevoerd. Het voedsel bestaat de eerste 2 – 3 weken meestal uit regenwormen en soms insecten en wordt in het nest gebraakt, waarna de jongen dit zelf moeten pakken en in één keer inslikken.
Uiteraard krijgen de sterkste het meeste voedsel te pakken en de jongste kan hierdoor van voedselgebrek verzwakken en sterven. Zodra een jong niet meer actief om voedsel bedelt of actief beweegt, herkent de ouder dit niet meer als een jong. Het wordt nog levend of dood uit het nest gegooid of door de ouder opgegeten.
Niet opgegeten voedsel eet de ouder weer op. Zolang de jongen nog in het dons zitten, zijn zij erg gevoelig voor koud en nat weer. Vaak sterven de zwakste jongen hierdoor. Tijdens mooie en zonnige dagen staat de ouder vaak naast de jongen, zodat de zon de jongen warm kan houden. Juni: Jongen 3 – 5 weken Vanaf de 3e week beginnen de veren van de jongen door te komen en aan het einde van de 5e week zitten ze al bijna geheel in de veren.
De snavel is nog steeds zwart en de poten nog bruinachtig tot vleeskleurig. Vanaf de 3e week proberen ze ook wat vaker te gaan staan en kunnen zich daardoor al oprichten om over de nestrand te poepen. Ook beginnen ze met de vleugels te slaan, om de spieren te oefenen.
- Aan het eind van deze periode staan ze vaak op het nest en oefenen steeds regelmatiger met de vleugels.
- Vanaf de 4e of 5e week worden de jongen alleen gelaten en gaan beide ouders voedsel zoeken.
- Gemiddeld komt één van hen om de 3 uur terug op het nest om te voeren.
- Het voedsel wordt ook groter en ze eten bijna hetzelfde als de ouders.
Juli – Augustus: Jongen 5 – 10 weken Als de jongen 5 – 6 weken oud zijn, kunnen ze worden geringd. Dit gebeurt op vrijwillige basis en op verzoek van de nesteigenaar. Voor het ringen van de meeste ooievaars in Nederland geldt op dit moment dat er maar 2 mensen zijn die dit mogen doen.
Zij klimmen naar het nest en zodra de jongen ze zien houden zij zich dood. In de hoop dat de indringers hun interesse verliezen en weggaan. De jongen zijn op deze leeftijd vrij makkelijk te hanteren en spartelen door hun gedrag vaak nauwelijks tegen. Ze krijgen dan een aluminium ring om hun bovenbeen, met daarin een uniek nummer wat 3x in de ring is gegraveerd en een vermelding van het land van herkomst.
Op deze manier zijn ze later altijd terug te herleiden naar de geboorteplaats en is de levensloop in kaart te brengen. Ringgegevens zijn erg belangrijk voor onderzoek en dus bescherming. Op het trainen van de vliegspieren na verandert er weinig op het nest.
- Ze worden wat hongeriger en krijgen meer voedsel, maar worden vanaf de 8e week op dieet gezet.
- De jongen zijn dan eigenlijk te zwaar om te vliegen en moeten wat gewicht verliezen.
- Door minder te voeren, worden zij ook gedwongen het nest te gaan verlaten om zelf voedsel te zoeken.
- Vanaf de 7e week beginnen de jongen tijdens het oefenen van de vliegspieren te springen en blijven vanaf het eind van de 8e week soms een tijdje in de lucht hangen.
Na 9 –10 weken verlaten de jongen het nest en vliegen voorzichtig naar een hoger gelegen punt. Binnen 2 dagen gaat het vliegen en landen al behoorlijk goed en de uitstapjes worden steeds langer. De ouders voeren nog wel, maar ze leren ook zelf voedsel zoeken. Circa 2 – 3 weken later zijn de jongen vaak op een mooie dag ineens vertrokken en 2 weken later gaan de ouders vaak ook weg naar een warm land. Gemiddeld vertrekken de jongen, afhankelijk van de start van het broeden, tussen begin augustus en begin september en de ouders zijn meestal half september weg.