Het thema van je verhaal is de onderliggende gedachte die als een rode draad door je verhaal heen loopt. Je onderwerp zou misschien en streng politiek systeem kunnen zijn dat de hoofdpersoon moet verbreken, dan is je thema (stricte) politiek. Maar hoe vind je precies het thema van je verhaal?

Wat zijn voorbeelden van thema’s van een boek?

thema Algemeen letterkundig lexicon – DBNL Etym : Lat. onderwerp Korte aanduiding van de belangrijkste grondgedachte van een literair werk, waarbij geabstraheerd wordt van de specifieke tijds- en ruimtelijke aspecten van die tekst. Het thema is de algemene noemer waarop een reeks inhoudelijke elementen kan worden teruggebracht of, zoals Drop het definieert ‘de kortste aanduiding van het centrale probleem waarover een tekst gaat’.

1. Veel voorkomende literaire thema’s zijn bijv.
2. Een onvervulde liefde, het opgroeien tot volwassenheid, de dood of de vergankelijkheid e.d.
3. Het thema zou je de herformulering van het grondmotief van een literair werk kunnen noemen.
4. Soms wordt daarnaar al in de ondertitel verwezen, zoals in Richardsons Pamela or virtue rewarded (1740) het thema ‘deugd wordt beloond’ wordt aangegeven.

Gewoonlijk gaat men ervan uit dat de motieven van een literaire tekst samen het thema van die tekst vormen of op z’n minst het thema ondersteunen. Bij het gebruik van de term ‘thema’ doet zich echter een aantal praktische problemen voor. Zo is de afgrenzing van begrippen als en lang niet zo duidelijk als vaak wordt gesuggereerd.

1. In de praktijk worden deze begrippen vaak voor hetzelfde gebruikt.
2. In de Franse literatuurwetenschap blijkt de term ‘thème’ toegepast op dat wat elders een motief genoemd wordt.
3. Bovendien geeft o.m.
4. Abrams onder het trefwoord ‘motief’ voorbeelden (‘carpe diem-motief’) die door Maatje als ‘idee’ worden gedefinieerd.

Wanneer Drop het thema de ‘uiterste abstractie van het concrete verhaal’ noemt, gebruikt Maatje die formulering nu juist voor ‘idee’. Een ander probleem betreft het feit dat het vaststellen van het thema van een literair werk een kwestie van interpretatie is.

Historisch gezien blijkt het thema van een tekst telkens te verschillen (vgl. de verschillende interpretaties van Shakespeare’s Hamlet, Is het thema hier wraak of twijfel?). Maar ook tijdgenoten blijken te verschillen van mening over de interpretatie en dus over het thema (waar de één spreekt over ‘het menselijk tekort’ ziet een ander ‘sociale problematiek’ als centraal gegeven).

Wil men de term niettemin zinvol gebruiken dan lijkt het geboden om vooraf precies aan te geven in welke zin men ‘thema’ gebruikt (bijv. de term te beperken tot de abstracte eigenschappen van een tekst, zoals eenzaamheid, vergankelijkheid, onvervulde liefde e.d.) en de term duidelijk af te grenzen van idee of motief.

1. Een voorbeeld van een inventarisatie van gebruikte thema’s is R.
2. Glancy’s Thematic guide to British poetry (2002). Lit : W.
3. Drop, Indringend lezen 2 (1970), p.21-29 • F.C.
4. Maatje, Literatuurwetenschap (1970), p.203-213 (1977 4 ) • E.H.
5. Falk, Types of thematic structure (1972 2 ) • E.
6. Frenzel, Vom Inhalt der Literatur: Stoff, Motiv, Thema (1980) • G.P.

Knapp, ‘Stoff-Motiv-Idee’ in Grundzüge der Literatur- und Sprachwissenschaft, dl.1 (1980 6 ), p.200-207 • R. Trousson, Thèmes et mythes. Questions de méthode (1981) • ‘Du thème en littérature’, themanummer van Poétique (1985) • J.Cl. Seigneuret, Dictionary of literary themes and motifs (1988) • F.

Trommler (red.), Thematics reconsidered (1995) • C. Bremond e.a. (red.), Thematics: New approaches (1995) • J. van Luxemburg, M. Bal & W.G. Weststeijn, Over literatuur (1996 3 ; 2002 5 ), p.59, 123-127 • E. van Boven & G. Dorleijn, Literair mechaniek. Inleiding tot de analyse van verhalen en gedichten (1999), p.267-283 (2003 2 ) • M.

Louwerse & W. van Peer, Thematics: interdisciplinary studies (2002) • S.W. Abbotson, Thematic guide to modern drama (2003) • L. Stookey, Thematic guide to world mythology (2004).

thema Algemeen letterkundig lexicon – DBNL

Wat zijn voorbeelden van thema’s?

Theorie – Onderwerp De onderwerpen of het onderwerp van een verhaal kun je vaak in één woord aangeven, bijvoorbeeld liefde, vriendschap, reizen of oorlog, Thema Als je nauwkeuriger wilt vertellen waar een verhaal over gaat en dus het thema van het boek wilt beschrijven, heb je meer woorden nodig.

• Vaak gebruik je hiervoor één zin.
• Deze ene zin is de kortste samenvatting die je van het boek kunt geven.
• Ook is dit vaak jouw beleving van het boek en die kan dus afwijken van het thema zoals dat door iemand anders geformuleerd wordt.
• Om het thema te bepalen moet je ontdekken op welke manier personages, gebeurtenissen en ruimtes met elkaar te maken hebben.

Ook uit de afloop van een verhaal kun je soms afleiden wat het thema is. Terugkerende aspecten hebben vaak met het thema te maken. Zo’n terugkerend aspect in een verhaal heet een motief, Denk aan toeval, haat of schuld. Ook kan een motief een hele zin of een voorwerp zijn, zoals een glas of spiegel.

Stel het onderwerp vast. Bekijk de titel en het omslag. Lees het motto (als dat er is). Kijk welke aspecten van het onderwerp herhaald worden; zoek dus de motieven. Lees nogmaals de afloop van het verhaal.

Bron: Vaksite Nederlands Motieven Motieven zijn steeds terugkerende elementen in een verhaal. We onderscheiden drie soorten motieven:

Abstracte motieven (literair historische motieven) Het gaat hierbij over abstracte (ongrijpbare) begrippen als onmacht, liefde, toeval, eenzaamheid, oorlog. Leidmotieven Het gaat hier over terugkerende tastbare zaken. Deze hebben een symbolische betekenis. Een dobbelsteen (toeval) kan bijvoorbeeld een leidmotief zijn. Klassieke motieven Het gaat hier om verhaalelementen die we al in klassieke verhalen tegenkomen. Denk aan het oedipusmotief en assepoestermotief.

Bron: Cambiumned.nl Vraag 5a. Welke onderwerpen (die kun je in 1 woord vangen) vind jij dat aan bod komen? Welk onderwerp heeft jou het meest geraakt en waarom? Vraag 5b. Hoe beschrijf jij het hoofdthema in 1 zin? Vraag 5c. Zijn er bijzondere motieven in het verhaal die je opvielen? Motieven zijn herhalingen die in de tekst voorkomen.

Hoe schrijf je thema’s?

Woordherkomst en -opbouw

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	thema	thema’s themata
verkleinwoord	themaatje	themaatjes

Wat is de thema van een verhaal?

Vraag 4 – Thema’s, motieven en herhalingen – Sommige thema’s liggen voor de hand in een roman, andere thema’s komen pas naar voren als je met anderen in gesprek gaat over een boek. De termen thema en motief lopen vaak ook een beetje in elkaar over van daar dat ik een klein stukje theorie gezocht en gevonden heb om hier bij te plaatsen.

De kaalvreter leent zich goed om thema’s en motieven te zoeken en te bespreken. Theorie Het onderwerp van een verhaal kun je vaak in één woord aangeven, bijvoorbeeld liefde, vriendschap, reizen of oorlog. Als je nauwkeuriger wilt vertellen waar een verhaal over gaat en dus het thema van het boek wilt beschrijven, heb je meer woorden nodig.

Vaak gebruik je hiervoor één zin. Deze ene zin is de kortste samenvatting die je van het boek kunt geven. Om het thema te bepalen moet je ontdekken op welke manier personages, gebeurtenissen en ruimtes met elkaar te maken hebben. Ook uit de afloop van een verhaal kun je soms afleiden wat het thema is.

Terugkerende aspecten hebben vaak met het thema te maken. Zo’n terugkerend aspect in een verhaal heet een motief, Denk aan toeval, haat of schuld. Ook kan een motief een hele zin of een voorwerp zijn, zoals een glas of spiegel. Door motieven ontstaat er een patroon in het verhaal. Een motto is een citaat, spreuk of dichtregel voor in het boek, waarmee de auteur vaak de bedoeling van een boek aanduidt.

Lang niet alle boeken hebben een motto. Zo bepaal je het thema van een boek:

Stel het onderwerp vast. Bekijk de titel en het omslag. Lees het motto (als dat er is). Kijk welke aspecten van het onderwerp herhaald worden; zoek dus de motieven. Lees nogmaals de afloop van het verhaal.

Bron: Vaksite Nederlands Motieven Motieven zijn steeds terugkerende elementen in een verhaal. We onderscheiden drie soorten motieven:

Abstracte motieven (literair historische motieven) Het gaat hierbij over abstracte (ongrijpbare) begrippen als onmacht, liefde, toeval, eenzaamheid, oorlog. Leidmotieven Het gaat hier over terugkerende tastbare zaken. Deze hebben een symbolische betekenis. Een dobbelsteen (toeval) kan bijvoorbeeld een leidmotief zijn. Klassieke motieven Het gaat hier om verhaalelementen die we al in klassieke verhalen tegenkomen. Denk aan het oedipusmotief en assepoestermotief.

Bron: Cambiumned.nl Vraag 4a. Welk thema (of welke thema’s) vond jij het meest opvallend in dit boek en waarom? Welke onderwerpen/thema’s kun je in 1 woord vangen en hoe beschrijf je het hoofdthema in 1 zin? Vraag 4b. Zijn er bijzondere motieven in het verhaal die je opvielen? Motieven zijn herhalingen die in de tekst voorkomen.

– De koffer komt vaak terug in het verhaal. Enig idee waar dat voor staat? – Haren, haarkleur en kapsels worden geregeld genoemd. Leie wordt kaalgeschoren. Wat zou de functie van deze herhaling zijn? – Nanniebe, noemt bij de vorige vraag een opvallende herhaling: wachten. Niet alleen Leie wacht, maar het komt bij meerdere personages voor.

Waar is jullie dit verder opgevallen buiten het wachten van Leie zelf? – Viel jou een terugkerend element op? Enig idee waarom dit vaker voorkwam? Belangrijke mededeling : niet schrikken van deze vraag. Een thema zoeken in een boek is een persoonlijke beleving van het verhaal.

Wat is een thema in de literatuur?

Thema (literatuur) Het thema van een literair werk is datgene — een indruk, een gezichtspunt, een levensvisie — wat als grote lijn in het werk naar voren komt. Dat thema kan expliciet worden genoemd en uitgedragen, en dan valt het te vergelijken met een boodschap,

Hoe weet je het genre van een boek?

Hoe bepaal je het genre? – Bedenk – als je dat nog niet helder had – in welk genre jouw boek valt. Gebruik onderstaand overzicht of kijk in de boekwinkel of bibliotheek welke genres er zijn. Of pak wat boeken uit je eigen boekenkast voor een nader onderzoek.

Wat zijn content thema’s?

Een content thema is dé manier om het meeste uit content te halen. Het is een uitgewerkt onderwerp, dat jou vindbaar en zichtbaar maakt. Het content thema is een bundeling van informatie – geclusterde content in diverse mediavormen – waarmee jij jouw doelgroepen laat zien wat je weet, kunt, doet en hebt meegemaakt.

Wat zijn motieven in een boek voorbeeld?

Een motief in literatuur is een herhaaldelijk terugkerend element. We herkennen het omdat het ook in andere verhalen voorkomt (bijv. driehoeksverhoudingen, generatieconflicten) of omdat het binnen hetzelfde verhaal meermalen voorkomt (bijv. een voorwerp, een lied, een kleur, een bepaalde handeling, een gevoel ).

Wat is het de of het thema?

Het of de thema In de Nederlandse taal gebruiken wij beide lidwoorden voor thema.

Hoe schrijf je?

1. Home
2. Taalloket
3. Hoelaat / hoe laat

Hoe laat is juist. Deze vaste combinatie bestaat uit twee woorden. De betekenis is ‘(op) welk tijdstip’, ‘wanneer’.

Hoe laat wordt altijd met een spatie geschreven. De betekenis is ‘(op) welk tijdstip’, ‘(op) welk uur van de dag of nacht’ of ‘wanneer’. Een paar voorbeeldzinnen:

• Hoe laat is het?
• Hoe laat heb jij het?
• Weet jij hoe laat de film begint?
• Tot hoe laat zijn we welkom?
• Hoe later het uur, hoe schoner het volk.

Hoe staat ook los van het woord waar het bij hoort in: hoe vroeg, hoe groot, hoe klein, hoe hoog, hoe breed, hoe smal, hoe dik, enz.

Wat is de thema van een verhaal?

Vraag 4 – Thema’s, motieven en herhalingen – Sommige thema’s liggen voor de hand in een roman, andere thema’s komen pas naar voren als je met anderen in gesprek gaat over een boek. De termen thema en motief lopen vaak ook een beetje in elkaar over van daar dat ik een klein stukje theorie gezocht en gevonden heb om hier bij te plaatsen.

De kaalvreter leent zich goed om thema’s en motieven te zoeken en te bespreken. Theorie Het onderwerp van een verhaal kun je vaak in één woord aangeven, bijvoorbeeld liefde, vriendschap, reizen of oorlog. Als je nauwkeuriger wilt vertellen waar een verhaal over gaat en dus het thema van het boek wilt beschrijven, heb je meer woorden nodig.

Vaak gebruik je hiervoor één zin. Deze ene zin is de kortste samenvatting die je van het boek kunt geven. Om het thema te bepalen moet je ontdekken op welke manier personages, gebeurtenissen en ruimtes met elkaar te maken hebben. Ook uit de afloop van een verhaal kun je soms afleiden wat het thema is.

Terugkerende aspecten hebben vaak met het thema te maken. Zo’n terugkerend aspect in een verhaal heet een motief, Denk aan toeval, haat of schuld. Ook kan een motief een hele zin of een voorwerp zijn, zoals een glas of spiegel. Door motieven ontstaat er een patroon in het verhaal. Een motto is een citaat, spreuk of dichtregel voor in het boek, waarmee de auteur vaak de bedoeling van een boek aanduidt.

Lang niet alle boeken hebben een motto. Zo bepaal je het thema van een boek:

Stel het onderwerp vast. Bekijk de titel en het omslag. Lees het motto (als dat er is). Kijk welke aspecten van het onderwerp herhaald worden; zoek dus de motieven. Lees nogmaals de afloop van het verhaal.

Bron: Vaksite Nederlands Motieven Motieven zijn steeds terugkerende elementen in een verhaal. We onderscheiden drie soorten motieven:

Abstracte motieven (literair historische motieven) Het gaat hierbij over abstracte (ongrijpbare) begrippen als onmacht, liefde, toeval, eenzaamheid, oorlog. Leidmotieven Het gaat hier over terugkerende tastbare zaken. Deze hebben een symbolische betekenis. Een dobbelsteen (toeval) kan bijvoorbeeld een leidmotief zijn. Klassieke motieven Het gaat hier om verhaalelementen die we al in klassieke verhalen tegenkomen. Denk aan het oedipusmotief en assepoestermotief.

Bron: Cambiumned.nl Vraag 4a. Welk thema (of welke thema’s) vond jij het meest opvallend in dit boek en waarom? Welke onderwerpen/thema’s kun je in 1 woord vangen en hoe beschrijf je het hoofdthema in 1 zin? Vraag 4b. Zijn er bijzondere motieven in het verhaal die je opvielen? Motieven zijn herhalingen die in de tekst voorkomen.

– De koffer komt vaak terug in het verhaal. Enig idee waar dat voor staat? – Haren, haarkleur en kapsels worden geregeld genoemd. Leie wordt kaalgeschoren. Wat zou de functie van deze herhaling zijn? – Nanniebe, noemt bij de vorige vraag een opvallende herhaling: wachten. Niet alleen Leie wacht, maar het komt bij meerdere personages voor.

Waar is jullie dit verder opgevallen buiten het wachten van Leie zelf? – Viel jou een terugkerend element op? Enig idee waarom dit vaker voorkwam? Belangrijke mededeling : niet schrikken van deze vraag. Een thema zoeken in een boek is een persoonlijke beleving van het verhaal.

Wat zijn centrale thema’s?

De beste filmverhalen hebben naast een krachtige plot en sterke karakterontwikkeling ook een ijzersterk thema. Een thema is net als de drie-aktenstructuur aan de oppervlakte niet altijd zichtbaar, maar deel van het scenariogeraamte en bovendien – zoals we zullen zien in American Beauty, Silver Linings Playbook, Ordet en Jurassic Parc – een belangrijk instrument om karakters vorm te geven.

• Een thema is het centrale idee, de grondgedachte, die als een rode draad door een scenario of kunstwerk heenloopt.
• Aldus de gangbare omschrijving.
• De waarde van een centraal thema valt eigenlijk samen te vatten in één woord: samenhang.
• Het is een bindmiddel, het dna van je verhaal.
• Ontbreekt in je film een dragend thema dan schiet het verhaal al snel alle kanten op en gaan de verschillende scènes of sequenties van het verhaal niet werkelijk een groter verband aan met elkaar.

De gebeurtenissen stapelen zich min of meer willekeurig op en niets stuwt onverbiddelijk een bepaalde richting op. De interne urgentie ontbreekt, zoals dat heet. En de aandacht van de kijker verslapt langzaam. Thema ≠ onderwerp Een regelmatig gemaakte fout is dat het thema wordt verward met het onderwerp van je verhaal.

1. Het thema van de film is vriendschap”, wordt bijvoorbeeld weleens gezegd.
2. Vriendschap is echter net als oorlog of liefde geen thema, maar een statisch onderwerp.
3. Een centraal thema is een subjectieve observatie, mening of idee óver het onderwerp.
4. Wat vind jij als maker specifiek over een onderwerp? Wat wil de filmmaker als boodschap aan het publiek meegeven? Het onderwerp van Saving Private Ryan is bijvoorbeeld oorlog, maar de vraag die de film stelt is specifieker: Wat is de rol van opoffering in een oorlog? Deze vraag en het antwoord dat de film uiteindelijk geeft, vormen samen het thema.

De kwestie van opoffering loopt als een rode draad door de film (in dialogen en gebeurtenissen) en aan het eind van Saving Private Ryan zijn alle acht soldaten gestorven die erop uitgestuurd waren om soldaat Ryan te redden. Spielbergs film lijkt te concluderen: Opoffering is nodig.

Maar vaak tegen een hoge prijs. Hoe vind ik mijn thema? Het thema is dus als het ware het dna van je verhaal. Maar hoe kom je tot een goed en helder thema? Dat is enigszins afhankelijk van wat voor scenarist je bent. Begint je schrijfproces bij een karakter dat je fascineert of is je vertrekpunt eerder een onderwerp? Karakter Begin je vaak bij een karakter, kijk dan naar de karakterboog van je protagonist.

Hoe is die aan het eind veranderd ten opzichte van het begin? Wat heeft zij of hij geleerd? In blockbuster Iron Man begint de briljante uitvinder Tony Stark (Downey Jr.) als een naïeve verkoper en ontwikkelaar van wapens. Gedurende de film ontdekt hij echter de destructieve impact van zijn uitvindingen en neemt hij volledige verantwoordelijkheid voor zijn acties.

Het thema gaat over de vraag van verantwoordelijkheid en de conclusie is dat uiteindelijk eenieder de verantwoordelijkheid moet nemen voor zijn of haar eigen acties. Niemand anders zal het namelijk voor je doen. Onderwerp Is je vertrekpunt eerder een onderwerp, kijk dan naar het centrale conflict van je verhaal.

Wat zijn de twee tegengestelde krachten? Welke kracht wint uiteindelijk en waarom? Parasite (Jong Bong-hoo) gaat over klassenverschil en economische ongelijkheid. De twee tegengestelde krachten zijn arm en rijk en de vraag die Parasite opwerpt is: kunnen arm en rijk samenleven in een doorgedraaide kapitalistische maatschappij? Antwoord: alleen als ze op elkaar parasiteren.

1. Thema toepassen om scherpe karakters te creëren Een dragend thema zorgt dus allereerst voor de rode draad in je verhaal.
2. Een richting.
3. Maar er is een tweede, minstens even belangrijke reden waarom je je thema scherp wilt krijgen: je karakters.
4. John Truby schrijft in zijn boek The Anatomy of Story : “The single biggest mistake writers make when creating characters is that they think of the hero and all the other characters as separate individuals.

The result is not only a weak hero but also cardboard opponents and minor characters who are even weaker.” In een goed verhaal zijn de karakters kortom nooit willekeurig gekozen. Ze vertolken stuk voor stuk een verschillend aspect van je centrale thema en voegen allemaal iets aan het verhaal toe.

Ieder karakter is een variatie op het thema’. American Beauty American Beauty gaat over uiterlijke schijn en het vinden van je ware zelf. Hoofdpersoon is de 42-jarige Lester Burnham, die voor de buitenwereld schijnbaar het perfecte Amerikaanse leventje leidt: een mooi huis met goede baan, een mooie vrouw en een leuke dochter.

Maar ondertussen voelt Lester zich meer dood dan levend. Hij is alle uiterlijke schijn spuugzat en gaat in de film op zoek naar zijn ware zelf. Lesters reis in de film is er een van ontwakening. En scenarist Alan Ball heeft van alle andere personage een variatie op dat thema gemaakt: ieder personage maakt een reis, wordt met zijn of haar ware zelf geconfronteerd en moet besluiten in hoeverre hij of zij met uiterlijke schijn kan voortleven. In sterk contrast met Lester verafgoodt zijn vrouw Carolyn bijvoorbeeld uiterlijke schijn. Haar zelfwaarde is volledig gebaseerd op hoe succesvol ze voor de buitenwereld overkomt. Een wereldbeeld dat echter zo oppervlakkig blijkt dat ze gedurende de film haar ware zelf steeds meer kwijt zal raken.

1. Dochter Jane op haar beurt haat uiterlijke schijn, terwijl haar beste vriendin en zoals gezegd ook haar moeder dit het hoogst haalbare achten.
2. Dankzij haar buurjongen Ricky, die als enige doorziet hoe speciaal ze echt is, zal ze echter haar ware zelf terugvinden.
3. Buurman Kolonel Fitz is ondertussen doodsbang voor zijn ware zelf.

Hij heeft deze diep weggestopt en verbergt zijn ware natuur voor de buitenwereld en zichzelf. Zijn zoon Ricky heeft als enige zichzelf al gevonden en bezit de gave om feilloos door de uiterlijke schijn bij andere mensen heen te prikken. Lester ontmoet op zijn reis al deze karakters en leert door de confrontaties langzaam hoe hij in het leven moet staan.

• Silver Linings Playbook Na een verblijf in een psychiatrische instelling vanwege een bipolaire stoornis trekt voormalig leraar Pat Solitano weer in bij zijn ouders en probeert hij zich te verzoenen met zijn ex-vrouw.
• Pat wordt uitgedaagd wanneer hij Tiffany ontmoet, een mysterieus meisje met haar eigen mentale problemen.

Wat zou het thema kunnen zijn? Als je goed kijkt, besef je na een tijdje dat ieder personage in Silver Linings Playbook een tikkeltje gestoord is. Niet alleen onze twee gediagnosticeerde hoofdkarakters Pat en Tiffany. Pats beste vriend blijkt bijvoorbeeld helemaal niet zo vrolijk en normaal als hij aan de oppervlakte lijkt.

Als Pat hem even alleen spreekt, fluistert zijn vriend wanhopig dat hij krankjorum wordt: “I’m not ok, don’t tell anybody.” (rond 2:40) Een ander duidelijk voorbeeld is Pats vader (Robert de Niro) die gokverslaafd en zwaar bijgelovig is en die zijn zoon voortdurend vraagt om te voldoen aan dwangmatige handelingen die met zijn favoriete American Football club te maken hebben.

Wanneer Pat daar niet in slaagt draait zijn vader door. Opvallend is dat regisseur David O. Russell (zelf vader van een zoon met bipolaire stoornis) in het scenario alle karakters uitvergrootte ten opzichte van de roman waarop de film zich baseerde. In het oorspronkelijke boek waren de bijpersonages veel normaler en doorsnee.

• Op deze manier stelt de speelfilm veel scherper dan de roman de thematische vraag: bestaan er wel normale mensen? Eigenlijk zet Russell met het antwoord dat de film geeft alles in gezond perspectief.
• Ja, een psychische stoornis is niet gemakkelijk.
• Maar in feite is iedereen wel een beetje gek.
• Ordet Ordet (1955) is Carl Theodor Dreyers meesterwerk (Gouden Leeuw Venetië), gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Kaj Munk.

De film draait om de familie Borgen op het platteland van Denemarken in de herfst van 1925. De zoons van de vrome weduwnaar Morten Borgen, patriarch van de familie, hebben alle drie problemen met hun religie: de oudste twijfelt aan zijn geloof, de middelste is gek en gelooft dat hij Jezus is en de derde wil trouwen met een meisje van een andere geloofsstroming.

De oude 70-jarige vrome vader heeft veel geloof maar weinig hart Oudste zoon Mikkel is agnost en heeft geen geloof maar veel hart Tweede zoon Johannes denkt Jezus te zijn en beschikt over puur geloof maar is gek Mikkels vrouw Inger heeft zowel hart als geloof, maar is onschuldig en omdat ze de enige is valt dat niet vol te houden en sterft ze Jongste zoon Anders is verliefd op de dochter van kleermaker Peter, die de voorganger is van een zwaardere, meer sobere sekte

Zelfs ieder bijpersonage is een variatie op het thema. De dorpsdokter vertegenwoordigt de wetenschap en de dorpspredikant vertegenwoordigt de institutionele religie en volgt strikt de regels van zijn kerk. Al deze personages zullen in een dramatische situatie gegooid worden, die hun afzonderlijke geloofssystemen zwaar op de proef stelt. Wanneer Mikkels vrouw Inger van haar kind bevalt, sterft ze en ontdekt ieder personage te veel met zichzelf bezig te zijn geweest.

Patriarch Morten en kleermaker Peter met het verbieden van het trouwen van hun kinderen, Johannes met denken Jezus te zijn, Mikkel met ontkenning van het goddelijke. Iedereen beseft eindelijk dat zijn geloof liefde miste. Egoïsme heeft hen verblind. Alleen het kinderlijke geloof van de 12-jarige Maren zal aantonen dat waar geloof met liefde bergen kan verzetten.

Het antwoord dat Dreyer geeft op de vraag ‘kan waar geloof zonder liefde bestaan?’ is dus ontkennend. Nee. Jurassic Park Tot slot een voorbeeld waar het filmthema in twee tegenpolen, protagonist en antagonist, tot uiting komt: Jurassic Parc, Zorgt technologie ook daadwerkelijk voor vooruitgang? Dat is de centrale vraag die in Jurassic Parc wordt opgeworpen. Michael Crichton wilde met de oorspronkelijke roman iets over dit thema vertellen. Hiervoor creëerde hij twee tegenpolen die volkomen tegengestelde ideeën over vooruitgang hebben: miljonair Hammond en dino-deskundige Dr.

Grant. De ondernemende miljonair John Hammond heeft op een eiland een gigantisch themapark laten bouwen om zijn gekloonde dino’s aan het publiek te laten zien en Dr. Grant wordt gevraagd om langs te komen voor het park opengaat. Grant is tegen vooruitgang, zowel letterlijk als symbolisch: hij is paleontoloog, haat technologie en heeft een bloedhekel aan kinderen.

Hammond vertegenwoordigt het andere uiterste van het spectrum: hij is volkomen pro-technologie en zijn motto luidt ‘forward at all costs’. Uiteindelijk zullen hun beide geloofssystemen botsen en beide mannen inzien dat ze een te nauw beeld hadden. Het antwoord op de vraag of technologie ook daadwerkelijk voor vooruitgang zorgt is: ja en nee.

• Conclusie Er zijn dus verschillende manieren om je thema te ontdekken en toe te passen.
• Besef overigens dat twee mensen dezelfde film kunnen zien en verschillende thema’s herkennen.
• Je neemt als kijker immers je eigen subjectieve levenservaring en wereldbeeld mee.
• Ook is het zo dat een scenario vaak meerdere thema’s tegelijk kent – maar in principe één hoofdthema.

En een laatste waarschuwing: start niet te vroeg met het nadenken over een thema, waardoor je je te veel beperkt. Begin met een karakter of onderwerp dat je fascineert en dan borrelt je thema gedurende het schrijven vanzelf omhoog. Rogier de Blok is scenarioschrijver en scriptcoach ( R U There, De nieuwe wereld ) en schreef voor Plot eerder artikelen over de Refusal of the Call de Midsequentie en De regel van drie,